พิพิธภัณฑ์บ้านดำ
อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ศิลปินแห่งชาติชาวล้านนา เป็นผู้สร้างพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ขึ้น บนเนื้อที่กว่า 100 ไร่ ภายในมีอาคารสถาปัตยกรรมแบบกาแลกว่า 40 หลัง รวมถึงบ้านสถูปรูปทรงแปลกตา ซึ่งเกิดจากการสร้างสรรค์ของ อาจารย์ถวัลย์ โดยตกแต่งภายในเน้นจัดแสดงผลงานศิลปะอันล้ำค่า จำนวนเป็นหมื่นๆ ชิ้นทั้งงานฝีมือแบบสล่าเหนือ
พิพิธภัณฑ์บ้านดำ
บ้านดำ เป็นพิพิธภัณฑ์เอกชน ที่ออกแบบและรังสรรค์โดย อ.ถวัลย์ ดัชนี ศิลปินระดับตำนานของไทย และศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์ ปี พ.ศ. 2544 ท่านได้ทุ่มเทแรงกายแรงใจใช้เวลานานกว่า 25 ปี สร้างพิพิธภัณฑ์ที่นำเสนอศิลปะในรูปแบบที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของท่านขึ้นมา บนพื้นที่กว่า 100 ไร่ในจังหวัดเชียงราย ภายในพื้นที่บ้านดำประกอบอาคารสถาปัตยกรรมที่มีรูปแบบหลากหลาย ออกแบบโดย อ.ถวัลย์ ภายในอาคารแต่ละหลัง จัดแสดงผลงานศิลปะของ อ.ถวัลย์ ไปจนถึงของสะสมของอาจารย์ถวัลย์ จำพวกหนังสัตว์นานาชนิด เช่น หนังงู หนังหมี หนังควายป่า หนังเสือ งานปูนปั้น งานไม้แกะสลัก เครื่องเขินโบราณ เครื่องเงินล้ำค่า สิ่งของจากจีน ญี่ปุ่น อินเดีย ทิเบต กระทั้งยุโรป จนถึงหนังสัตว์และเขาสัตว์ป่านานาชนิด เช่นหนังหมี หนังควาย หนังเสือ เป็นจำนวนมาก
ภายในบริเวณบ้านดำ มีต้นไม้นานาชนิด บรรยากาศที่ร่มรื่น ซึ่งในบริเวณประกอบไปด้วยบ้านทั้งหมด 36 หลัง แต่ละหลังจะมีลักษณะที่แตกต่างกันไป สามารถเดินเข้าชมในบ้านได้เพียง 2-3 หลัง ส่วนหลังอื่นๆ มองเข้าไปได้จากหน้าประตูเท่านั้น สิ่งของที่สะสมและจัดแสดงภายในบ้านก็จะมีแนวคิดแตกต่างกันออกไป ซึ่งบ้านเหล่านี้ไม่ได้สร้างไว้สำหรับอยู่อาศัยแต่สร้างไว้สำหรับเก็บสิ่งของสะสมต่างๆ ของอาจารย์ถวัลย์ ส่วนภาพเขียนของ อ.ถวัลย์ ดัชนี ที่อยู่ในบ้านดำ มีเพียงไม่กี่ภาพ
บ้านดำ
บ้านดำเป็นบ้านส่วนตัว อ.ถวัลย์ ดัชนี เปิดให้บุคคลทั่วไปได้ชมสถาปัตยกรรมอันงดงามเหล่านี้ตั้งแต่ครั้งที่อาจารย์ยังมีชีวิตอยู่ โดยชื่อบ้านดำนั้นมาจากอาคารที่มีลักษณะเป็นสีดำโดยเฉพาะจากมหาวิหารที่ตั้งอยู่บริเวณด้านหน้า บ้านดำจึงเป็นสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงรายที่นิยมทั้งคนไทยและต่างประเทศ โดยชาวต่างชาตินั้นมักนิยมเรียกบ้านดำว่า Black House ควบคู่กับ วัดร่องขุ่น หรือ White Temple ของเฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์
การมาท่องเที่ยวที่บ้านดำแห่งนี้ควรเผื่อเวลาสำหรับเดินชมอาคารทุกๆหลัง เพื่อที่จะดื่มดำศิลปะ สถาปัตยกรรม และแรงบันดาลใจในการสร้างของ อ.ถวัลย์ ดัชนี อาคารต่างๆของบ้านดำนั้นประกอบไปด้วย มหาวิหาร วิหารเล็ก วิหารราม บ้านเล็ก บ้านลาว ห้องเขียนรูปส่วนตัวจิตรกร บ้านสามหลัง ห้องนักแสดงนาฏศิลป์ บ้านสามเหลี่ยม บ้านเรือ ห้องจิตวิญญาณ (อูบปรภพ) หยาดน้ำตาบนแก้มกาลเวลา (อูบก๊อกตด) อูบเปลวปล่องฟ้า นอแรดในรุ่งดาว เภรีกัมปนาท หอคำ หอไตร บ้านสามชั้น ศาลามีด ศาลาพระสี่อริยาบถ ศาลาเงี้ยว ศาลาเครื่องมุกมหัคภัณฑ์ ศาลาพระทองไสยาสน์ บ้านแหวน อูบหัวนกเงือก โรงแกะไม้ ฯ
เวลาเปิด-ปิด
- ช่วงเช้า 9.00 – 12.00 น.
- ช่วงบ่าย 13.00-17.00 น.
ค่าเข้าชม
- ค่าเข้าชม 80 บาท ราคาเดียว ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
ผู้ที่ได้รับยกเว้นค่าเข้าชม
- นักเรียน/นักศึกษา ในเครื่องแบบหรือแสดงบัตรนักศึกษา
- เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี หรือสูงไม่เกิน 120 เซนติเมตร
- ข้าราชการ ในเครื่องแบบหรือแสดงบัตร
- มัคคุเทศก์ ที่แสดงบัตรประจำตัว
- พระภิกษุสงฆ์ ผู้ทรงศีลทุกศาสนา
- สตรีมีครรภ์
- ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป
- ผู้พิการ ผู้ทุพพลภาพทุกประเภท
- องค์กร/หน่วยงาน ของภาครัฐและเอกชนผู้ซึ่งติดต่อมาล่วงหน้า
- โรงเรียน/สถาบันการศึกษาที่มาทัศนศึกษา
หมายเหตุ
- ช่วงบ่ายเป็นเวลาที่มหาวิหารหันหน้าเข้าสู่แดด ห้ามนำอาหารและเครื่องดื่มเข้าบริเวณบ้านดำ
